Có được những kết quả quả đó là nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên và trực tiếp của Tỉnh ủy, HĐND&UBND tỉnh; sự giúp đỡ của các sở, ngành đối với địa phương cùng với vai trò lãnh đạo của Huyện ủy, sự nỗ lực phấn đấu của Thường trực UBND huyện và sự đồng thuận của nhân dân toàn huyện. Hệ thống chính trị thường xuyên được củng cố kiện toàn và phát huy vai trò, chức năng lãnh đạo, điều hành; hiệu lực quản lý Nhà nước trên lĩnh vực QP-AN được nâng lên. Kinh tế của huyện những năm qua tăng trưởng khá, có bước phát triển vững chắc, là điều kiện để tăng cường tiềm lực QP-AN, xây dựng huyện thành KVPT vững chắc, đủ sức đáp ứng cho nhu cầu phát triển toàn diện của huyện trong những năm qua. Khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố, đại bộ phận nhân dân và các tôn giáo trên địa bàn huyện tin tưởng, ủng hộ cấp ủy, chính quyền địa phương, chấp hành tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước.

Tuy nhiên, nhận thức về nhiệm vụ xây dựng nền QPTD nhất là xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân chưa cao, còn biểu hiện mơ hồ, mất cảnh giác; nhận thức của cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể một số nơi cho nhiệm vụ xây dựng nền QPTD là của LLVT nên trách nhiệm tham gia củng cố xây dựng LLVT, thực hiện nhiệm vụ QP-AN còn thấp. Một số cấp ủy, thủ trưởng cơ quan, ban ngành nhận thức chưa sâu về sự nguy hiểm của âm mưu “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ (DBHB, BLLĐ) của các thế lực thù địch, đặc biệt là trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa. Một số cán bộ, đảng viên còn biểu hiện mơ hồ, mất cảnh giác, thiếu trách nhiệm, thụ động trong đấu tranh phòng, chống những thủ đoạn nham hiểm của kẻ thù, nhất là trong công tác dân tộc, dân chủ, tôn giáo, văn hoá. Công tác quản lý Nhà nước về văn hoá còn hạn chế bất cập, chưa kịp thời phát hiện xử lý đối với các hình vi lưu hành văn hoá phẩm đồi trụy, độc hại; quản lý về kinh tế kết hợp QP-AN chưa chặt chẽ. Phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc, QPTD trong một số cơ quan, tổ chức và nhân dân chưa thường xuyên, mạnh mẽ. Tệ nạn xã hội, phạm pháp hình sự giảm nhưng chưa căn bản, an ninh nông thôn còn diễn biến phức tạp, nạn tranh chấp, lấn chiếm đất đai, khiếu kiện kéo dài. Cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật, nguồn vật lực, tài lực tại chỗ để huy động cho nhiệm vụ trước mắt và lâu dài vẫn có mặt chưa đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ xây dựng KVPT.

Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém trên là do, kinh tế của huyện tăng trưởng khá nhưng có mặt chưa bền vững, khả năng bảo đảm cho đầu tư phát triển cũng như cho nhiệm vụ QP-AN vẫn còn hạn chế. Tình hình ANCT, TTXH và các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động còn diễn biến phức tạp. Trình độ tham mưu của LLVT và các ban, ngành có liên quan đối với nhiệm vụ xây dựng nền QPTD ở địa phương có lúc chưa kịp thời, thiếu nhạy bén, hiệu quả tham mưu có nội dung còn thấp. Hệ thống chính trị những năm qua được tập trung xây dựng và có bước phát triển, nhưng hiệu lực lãnh đạo, quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, nhất là trên lĩnh vực QP-AN còn biểu hiện lúng túng, hiệu quả còn thấp. Công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động nhân dân còn thiếu thường xuyên; chăm lo đời sống vật chất, văn hoá, tinh thần cho nhân dân chưa thật đầy đủ, chưa phát huy mạnh mẽ tính đồng thuận xã hội của nhân dân đối với nhiệm vụ xây dựng KVPT và BVTQ trong tình hình mới.

Từ những kết quả, hạn chế, yếu kém và nguyên nhân trên đã cho ta được những bài học kinh nghiệm bước đầu trong xây dựng nền QPTD của địa phương:

Một là, Thường xuyên quán triệt sâu sắc quan điểm “Lấy dân làm gốc”; thực hiện phương châm “Dân quyết, dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, đồng thời phát huy mạnh mẽ dân chủ xã hội mà trọng tâm là thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở.

Hai là, Trong mọi tình huống, Huyện ủy, HĐND huyện luôn luôn giữ vai trò lãnh đạo trực tiếp về mọi mặt, UBND huyện giữ vai trò chỉ đạo, điều hành xây dựng LLVT; thường xuyên chăm lo xây dựng LLVT vững mạnh về chính trị, tuyệt đối trung thành với cấp uỷ, chính quyền và nhân dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh cho Tổ quốc, cho biển, đảo quê hương.

Ba là, Phát huy mạnh mẽ ý thức, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, Chính quyền, của cả hệ thống chính trị, nòng cốt là LLVT huyện trong việc tham mưu, hướng dẫn, tổ chức thực hiện đúng chương trình hành động của Huyện ủy, tạo nên sức mạnh tổng hợp để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng nền QPTD.

Bốn là, Thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền; giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân nhận thức sâu sắc tầm quan trọng chiến lược xây dựng nền QPTD, tạo sự đồng thuận về nhận thức và trách nhiệm, huy động tối đa nguồn vật lực, tài lực cho nhiệm vụ theo phạm vi chức trách phân công.

Trong những năm tới, tình hình thế giới hoà bình hợp tác và phát triển tiếp tục là xu thế lớn, nhưng xung đột sắc tộc và tôn giáo, tranh giành tài nguyên và lãnh thổ, nạn khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia có thể gia tăng những vấn đề toàn cầu khác như đói nghèo, dịch bệnh, biến đổi khí hậu các thảm họa thiên nhiên buộc các quốc gia phải có đối phó hành động. Âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch tiếp tục chiến lược DBHB, BLLĐ nhằm xoá bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng và chế độ XHCN ở Việt Nam, “Phi chính trị hoá” Quân đội, làm cho Quân đội và các LLVT của ta mất phương hướng chiến đấu. Trên lĩnh vực khiếu kiện, an ninh nông thôn các đối tượng xấu tiếp tục lợi dụng các sơ hở, quản lý lỏng lẻo, yếu kém, nhất là trên lĩnh vực đất đai, đền bù giải phóng mặt bằng, ô nhiễm môi trường sẽ kích động khiếu kiện tập thể, vượt cấp tình hình trên nếu xử lý không khôn khéo và dứt khoát sẻ dẫn đến điểm nóng. An ninh nội địa sẽ nảy sinh những nhân tố phức tạp mới; đáng chú ý là tình hình khiếu kiện đông người dễ trở thành điểm nóng; sự phát triển ngày càng cao của khoa học công nghệ thông tin, nhất là mạng internet là điều kiện thuận lợi để phát triển, đồng thời cũng là điều kiện để kẻ địch triệt để lợi dụng tuyên tuyền các luận điểm xuyên tạc, truyền bá sản phẩm văn hoá độc hại vào tầng lớp nhân dân, nhất là thanh thiếu niên, học sinh... làm phát sinh, phát triển các loại tội phạm.

Tiếp tục quán triệt sâu sắc Nghị quyết của Đảng, các nghị quyết, chỉ thị của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Huyện ủy, UBND huyện và phối hợp chặt chẽ các cơ quan, đơn vị nắm chắc tình hình địch, thực hiện tốt nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu thắng lợi, phòng chống thiên tai, phòng chống cháy, nổ, giữ vững an ninh chính trị ở địa phương, không để bị động bất ngờ và kẻ xấu lợi dụng. Tích cực chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng nền QPTD, gắn với thế trận an ninh nhân dân. Nâng cao chất lượng tổng hợp LLVT huyện, năng lực chỉ đạo, chỉ huy ở các cấp, xây dựng LLVT huyện chất lượng ngày càng cao, xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện. Lãnh đạo thực hiện tốt Nghị quyết 28 của Bộ Chính trị, văn bản số 02/NĐHN-BQP về việc hợp nhất Nghị định số 152/2007/NĐ-CP, ngày 10/10/2007 của Chính phủ về KVPT và Nghị định số 02/2016/NĐ-CP, ngày 05/01/2016 của Chính phủ về việc sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 152/2007/NĐ-CP của Chính phủ về KVPT, quản lý chặt chẽ đất quốc phòng; thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập, hội thi, hội thao; đẩy mạnh công tác giáo dục QP-AN cho các đối tượng.

 Để xây dựng nền QPTD của địa phương ngày càng vững mạnh cần tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau đây:

Về xây dựng tiềm lực chính trị, tinh thần: Xây dựng và hoạt động của KVPT phải đặt dưới sự lãnh đạo tập trung thống nhất của Huyện ủy, sự quản lý điều hành của chính quyền; cơ quan Quân sự phối hợp với Công an và các ban, ngành, đoàn thể của huyện để tham mưu và tổ chức thực hiện. Thường xuyên tuyên truyền giáo dục cho cán bộ, đảng viên và mọi tầng lớp nhân dân về quan điểm và tư tưởng quân sự của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, sâu sắc trong các cấp, các ngành và mọi tầng lớp nhân dân về trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

Chăm lo xây dựng củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy yếu tố sức mạnh chính trị, tinh thần góp phần xây dựng thế trận lòng dân, thế trận chiến tranh nhân dân, an ninh nhân dân trong KVPT ngày càng vững chắc. Thường xuyên giáo dục nâng cao nhận thức về chính trị tư tưởng, quan điểm của Đảng cho các cấp, các ngành, cũng như trong cán bộ, đảng viên và nhân dân; giáo dục, bồi dưỡng kiến thức QP, AN cho 100% đối tượng theo quy định, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về trách nhiệm trong BVTQ Việt Nam XHCN.

Phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, thực hiện chính sách về dân tộc, tôn giáo, giữ vững ổn định chính trị; thực hiện đồng bộ các chính sách và luật pháp của Nhà nước nhằm phát huy dân chủ và giữ vững kỷ cương xã hội trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân. Thực hiện tốt chính sách đối với gia đình liệt sĩ, thương binh, gia đình có công với cách mạng và chính sách hậu phương trong Quân đội theo quy định của pháp luật.

Đẩy mạnh phát triển văn hoá nghệ thuật, thông tin, thể thao, thực hiện toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá mới, xây dựng nếp sống văn minh và gia đình văn hoá. Nâng cao kiến thức văn hoá cho mọi tầng lớp nhân dân. Nâng cao thể chất cho nhân dân để tạo nguồn lực lao động, giải quyết tốt việc làm cho người lao động, ưu tiên cho các đối tượng thanh niên hết nghĩa vụ quân sự trở về địa phương, gia đình có công cách mạng.

Về xây dựng tiềm lực kinh tế: Tăng cường phát triển kinh tế, tạo tiềm lực kinh tế, QP-AN, nhằm tạo lợi thế về kinh tế và có điều kiện tăng cường hậu cần tại chỗ khi chiến tranh xảy ra, hình thành thế bố trí theo quyết tâm tác chiến phòng thủ của huyện. Tăng cường tiềm lực công nghệ của nền kinh tế quốc dân trong xây dựng nền QPTD để phục vụ tốt đời sống nhân dân và phục vụ quốc phòng, là điều kiện cơ bản để tiến hành chuẩn bị hậu phương kỹ thuật quân sự. Huy động mọi nguồn lực và lực lượng gắn với giải quyết việc làm, bảo đảm an sinh xã hội. Phát triển có lựa chọn một số ngành công nghiệp có điều kiện về tài nguyên, nguồn vốn và bảo đảm được hiệu quả, coi trọng phát triển ngành khai thác thủy sản, du lịch, cơ khí, chế tạo, lắp ráp, sửa chữa theo hướng đầu tư chiều sâu là chính để cải tạo các cơ sở hiện có và phát triển một số cơ sở mới. Đẩy mạnh việc xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, ưu tiên các công trình trọng điểm phục vụ chung cho nền kinh tế biển, xây dựng một số cơ sở hạ tầng thiết yếu ở cấp xã làm cơ sở cho việc xây dựng tiềm lực kỹ thuật quân sự.

Quy hoạch phát triển nông nghiệp phải bảo đảm an ninh lương thực, đáp ứng nhu cầu của nhân dân và bảo đảm tích lũy cho nhu cầu của KVPT năm đầu chiến tranh.

Quy hoạch phát triển mạng lưới bưu chính, viễn thông và công nghệ thông tin bảo đảm kết hợp phục vụ dân sinh với phục vụ quốc phòng - an ninh khu vực phòng thủ; có kế hoạch phòng, chống tác chiến điện tử của địch, bão, siêu bão bảo đảm thông tin trong mọi tình huống.

Về xây dựng thế trận quân sự trong KVPT: Nâng cao chất lượng, xây dựng lực lượng dự bị động viên, Dân quân tự vệ; làm tốt công tác đăng ký, quản lý nguồn quân nhân dự bị gắn với quản lý, chuyển dịch cơ cấu lao động, giải quyết việc làm trong xây dựng nền quốc phòng; nâng cao chất lượng chính trị và độ tin cậy trong lực lượng dân quân, tự vệ, dự bị động viên, xây dựng Ban Chỉ huy quân sự các xã đạt vững mạnh toàn diện. Hoàn chỉnh kế hoạch bảo đảm nhu cầu quốc phòng năm đầu chiến tranh theo chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Quốc phòng, xây dựng hệ thống kho giữ trữ quốc gia.

Về quy hoạch bố trí quốc phòng kết hợp phát triển KT-XH gắn với QP-AN: Bố trí các đơn vị sản xuất của ngành công nghiệp hợp lý trong KVPT để phát huy tác dụng trong thời bình, có điều kiện phục vụ yêu cầu trong thời chiến, thực hiện công nghiệp hóa - hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Trong đó ưu tiên đầu tư một số ngành công nghiệp liên quan đến quốc phòng vừa sản xuất được các sản phẩm đáp ứng cho nhu cầu phát triển KT-XH, vừa phục vụ quốc phòng khi có yêu cầu. Thực hiện việc chuyển giao công nghệ hai chiều từ công nghiệp quốc phòng vào công nghiệp dân sinh và ngược lại. Xây dựng và hoàn chỉnh kế hoạch động viên công nghiệp phục vụ quốc phòng.

Quản lý chặt chẽ, khai thác hiệu quả tiềm năng đất đai, lực lượng lao động, phát triển kinh tế biển, du lịch sinh thái biển..., thực hiện tốt công tác kết hợp kinh tế với quốc phòng trong kVPT, góp phần xây dựng tiềm lực kinh tế trong KVPT. Bảo đảm an ninh lương thực đáp ứng nhu cầu của nhân dân và bảo đảm tích lũy cho nhu cầu của KVPT. Phát triển trồng rừng xung quanh đảo, bố trí lực lượng của KVPT, góp phần xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện.

Phát triển hệ thống giao thông vận tải đường biển hơn nữa đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân, khách du lịch ra đảo, mạng đường liên xã làm cơ sở sẵn sàng phục vụ nhiệm vụ quốc phòng của KVPT, chống chia cắt trong mọi tình huống. Ưu tiên đầu tư mạng lưới giao thông tại các KVPT then chốt, khu căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương, căn cứ Hậu cần - Kỹ thuật.

Xây dựng hệ thống thôn tin liên lạc dân sự kết hợp chặt chẽ với hệ thống thông tin liên lạc của LLVT trong KVPT; kết hợp giữa phương tiện thông tin hiện đại và thô sơ để bảo đảm thông tin kịp thời, chính xác, bí mật, an toàn, vững chắc phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy các lực lượng trong mọi tình huống; có giải pháp an ninh mạng, an toàn thông tin số cho hệ thống thông tin và có nhiều biện pháp chống tác chiến điện tử của địch. Xây dựng và hoàn chỉnh kế hoạch động viên ngành Thông tin và truyền thông bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng.

Xây dựng các công trình dân sự phải kết hợp với việc sử dụng cho nhiệm vụ quốc phòng, việc kết hợp phải được thực hiện từ khảo sát, quy hoạch, thiết kế, lấy ý kiến, thẩm định và phê duyệt dự án; không xây dựng những công trình xâm phạm các địa hình, không lưu có giá trị về QS, QP hoặc làm ảnh hưởng, cản trở đến phương án tác chiến của KVPT; xây dựng và cải tạo các hang động tự nhiên phục vụ dân sinh gắn với phục vụ QS, QP khi có tình huống.

Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH của địa phương và quốc phòng, trọng tâm là cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật giỏi; phối hợp chặt chẽ toàn diện hoạt động của các ngành khoa học và công nghệ then chốt phục vụ dân sinh với các ngành khoa học và công nghệ của quốc phòng.

Phối hợp y tế phục vụ dân sự và quân sự trong KVPT; xây dựng và triển khai có hiệu quả mô hình quân - dân y kết hợp hiện nay. Ngoài ra cần tổ chức các đội y tế cơ động phụ trách địa bàn theo kế hoạch tác chiến phòng thủ đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khoẻ nhân dân trong thời bình, đồng thời sẵn sàng phục vụ cho nhiệm vụ quốc phòng của KVPT. Xây dựng và hoàn chỉnh kế hoạch động viên ngành Y tế dân sự phục vụ vào nhiệm vụ quốc phòng.

Xây dựng quy hoạch, kế hoạch, dự án phát triển ngành, lĩnh vực phải bảo đảm cho phát triển KT-XH của địa phương vừa sẵn sàng phục vụ quốc phòng trong khu vực phòng thủ khi có yêu cầu phát triển ngành, lĩnh vực bảo đảm cho hoạt động phát triển kinh tế - xã hội tại chỗ, đồng thời có phương án sơ tán, phân tán đến nơi an toàn để bảo đảm sản xuất khi có tình huống quốc phòng, an ninh xảy ra; sản phẩm của các ngành, lĩnh vực vừa đáp ứng phục vụ nhu cầu dân sinh thời bình và sẵn sàng đáp ứng yêu cầu quốc phòng trong chiến tranh.

Về cơ chế, chính sách: Cần có cơ chế chính sách phù hợp cho lực lượng DQTV, trọng tâm là chính sách tiền lương; sớm chuẩn hoá chức danh Phó chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự các xã là cán bộ chuyên trách./.