Nói đến Bánh Ương với cái tên địa phương không có trong từ điển nghe cũng hay hay; Bánh Ương (cùng họ với Ếch, Nhái, Cóc, Ễnh Ương…), thân hình giống Ếch, cái bụng căng tròn bóng loáng, những con nhỏ thì bằng ngón chân cái, lớn hơn thì bằng nắm tay, da trơn có màu nâu của đất.

Bánh Ương ăn rất ngon, thịt mềm, ngọt, xương nhỏ, đem lại nhiều dinh dưỡng, khoáng chất cho cơ thể. Do đó, mỗi năm khi cơn mưa đầu mùa vừa đến là bầy Bánh Ương cũng thừa cơ hội đùm đất lên để tìm mồi. Một năm mỗi con Bánh Ương chỉ lên ăn một lần và những tháng còn lại chúng đùm sâu dưới lòng đất, chuẩn bị cho việc sinh sản; số lượng trứng mỗi con sinh ra khoảng vài trăm Bánh Ương con; mặc dù chúng bị khai thác nhiều nhưng mùa mưa năm nào cũng tràn ngập Bánh Ương được bày bán ngoài chợ.

Mùa Bánh Ương cũng là mùa của một số người dân nơi đây (chủ yếu là người dân địa bàn thôn Phú An, xã Ngũ Phụng) kiếm thêm thu nhập, vào độ 8-9 giờ đêm khi cơn mưa vẫn còn lác đác, những người dân bắt đầu đi tìm bắt Bánh Ương, bình quân một người trong đêm bắt được khoảng vài trăm con, đem bán cũng được vài trăm nghìn; giá từ 7.000 đến 10.000 đồng 1 chục con nhỏ, con lớn hơn lên tới 12.000đ một chục.

Một buổi sáng sau khi cơn mưa vừa dứt, tôi bước vào chợ nhỏ gần nhà nhìn những hàng bán Bánh Ương đông khách; người mua ngồi xúm xa xúm xít tranh nhau những con Bánh Ương to tròn đang đựng trong những cái xô, thùng…mỗi người mua vài ba chục con, nhìn ai cũng vui vẻ, thích thú. Đều đặn mỗi lượt người này mua là đến lượt người khác tới cho đến khi không còn con nào trong xô nữa.

Với tôi lúc này đặt một dấu hỏi trong đầu: Phải chăng đây là 1 món thưởng thức mà chỉ có người dân đảo Phú Quý mới cảm nhận được cái ngon, đặc biệt của Bánh Ương. Hỏi về cách chế biến một số người vui vẻ cho hay: Bánh Ương được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như: luộc để lai rai vài xị rượu, ram xả ớt, ướp sa tế nướng, chả cuốn, nhất là băm nhỏ Bánh Ương ướp gia vị rồi cuốn với lá lốp thì thật tuyệt không gì bằng, cháo Bánh Ương, canh chùm ngây Bánh Ương…thật là thú vị khi được nếm hương vị Bánh Ương với đủ các món vào ngày đầu mùa mưa, người ăn sẽ cảm giác được hương vị của quê hương mình.

Là dân chính gốc đảo Phú Quý cũng như mọi người dân nơi đây, khoái khẩu của tôi vào mùa này vẫn là những con Bánh Ương căng tròn tự tay tôi bắt và chế biến theo sở thích; Bánh Ương ăn cùng với cơm nóng là ngon nhất; ăn đến lúc bụng no mà vẫn chần chừ chưa muốn thôi. Với một bữa thưởng thức thật ngon miệng và thú vị vẫn dai dẳng trong tôi đến mùa mưa kế tiếp. Những ai chưa từng ăn Bánh Ương thì bạn hãy một lần ra thăm đảo Phú Quý để tận hưởng không khí trong lành, thả bộ trên bãi biển cát trắng nguyên sơ, ngắm nhìn sóng biển và đại dương bao la, hùng vĩ, nhất là bạn sẽ có dịp được thử món Bánh Ương đảo Phú Quý biết đâu bạn sẽ rất thích như tôi.

                                                                             Huỳnh Vứng